Εισαγωγική δήλωση στο πλαίσιο της συνέντευξης Τύπου

Mario Draghi, Πρόεδρος της ΕΚΤ, Vítor Constâncio, Αντιπρόεδρος της ΕΚΤ, Βιέννη, 2 Ιουνίου 2016

Κυρίες και κύριοι, ο Αντιπρόεδρος και εγώ σας καλωσορίζουμε με μεγάλη χαρά στην καθιερωμένη συνέντευξη Τύπου. Θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Διοικητή κ. Nowotny για την ευγενική φιλοξενία του και να εκφράσω τη μεγάλη μας ευγνωμοσύνη στα μέλη του προσωπικού του για την έξοχη οργάνωση της σημερινής συνεδρίασης του Διοικητικού Συμβουλίου. Θα σας ενημερώσουμε τώρα για τα αποτελέσματα της σημερινής συνεδρίασης.

Με βάση την οικονομική και νομισματική ανάλυση που διενεργούμε τακτικά, αποφασίσαμε να διατηρήσουμε αμετάβλητα τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ. Συνεχίζουμε να αναμένουμε ότι θα παραμείνουν στα σημερινά ή σε χαμηλότερα επίπεδα για παρατεταμένη χρονική περίοδο και πολύ πέραν του χρονικού ορίζοντα των καθαρών αγορών περιουσιακών στοιχείων που διενεργούμε. Όσον αφορά τα μη συμβατικά μέτρα νομισματικής πολιτικής, επιβεβαιώνουμε ότι οι μηνιαίες αγορές περιουσιακών στοιχείων ύψους 80 δισεκ. ευρώ θα εξακολουθήσουν να διενεργούνται μέχρι τα τέλη Μαρτίου του 2017 ή αργότερα, εφόσον χρειάζεται, και πάντως έως ότου το Διοικητικό Συμβούλιο διαπιστώσει μια διαρκή προσαρμογή της πορείας του πληθωρισμού η οποία να είναι συμβατή με την επιδίωξή του για τον πληθωρισμό. Ως επόμενο βήμα, στις 8 Ιουνίου θα ξεκινήσουμε τις αγορές στο πλαίσιο του προγράμματος αγοράς ομολόγων του επιχειρηματικού τομέα. Επιπλέον, στις 22 Ιουνίου θα διενεργήσουμε την πρώτη πράξη από τη νέα σειρά στοχευμένων πράξεων πιο μακροπρόθεσμης αναχρηματοδότησης. Περαιτέρω πληροφορίες για τις πτυχές που αφορούν την εφαρμογή του εν λόγω προγράμματος  θα ανακοινωθούν στον δικτυακό τόπο της ΕΚΤ μετά την ολοκλήρωση της συνέντευξης Τύπου.

Η ολοκληρωμένη δέσμη αποφάσεων που λάβαμε στις αρχές Μαρτίου στηρίζει τη δυναμική της οικονομικής ανάκαμψης στη ζώνη του ευρώ και ευνοεί την επάνοδο των ρυθμών πληθωρισμού σε επίπεδα κάτω αλλά πλησίον του 2%. Ειδικότερα, τα μέτρα που λάβαμε συνεχίζουν να μειώνουν το κόστος των πιστώσεων και συμβάλλουν στην ενίσχυση της πιστωτικής επέκτασης. Η οικονομική ανάκαμψη προχωρεί σταδιακά. Η πρόσθετη τόνωση, πέρα από την ώθηση που έχει ήδη ληφθεί υπόψη, η οποία αναμένεται από τα μέτρα νομισματικής πολιτικής που δεν έχουν ακόμη εφαρμοστεί, θα συμβάλει στην περαιτέρω εξισορρόπηση των κινδύνων που περιβάλλουν τις προοπτικές για την ανάπτυξη και τον πληθωρισμό. Υπό τις τρέχουσες συνθήκες, είναι καίριας σημασίας να διασφαλιστεί ότι το περιβάλλον πολύ χαμηλού πληθωρισμού δεν θα μεταφραστεί σε μονιμότερες δευτερογενείς επιδράσεις στη διαδικασία καθορισμού των μισθών και των τιμών. Το Διοικητικό Συμβούλιο θα παρακολουθεί πολύ προσεκτικά την εξέλιξη των προοπτικών για τη σταθερότητα των τιμών και, αν το κρίνει αναγκαίο για την επίτευξη του στόχου του, θα αναλάβει δράση χρησιμοποιώντας όλα τα μέσα που είναι διαθέσιμα στο πλαίσιο της αποστολής του.

Επιτρέψτε μου τώρα να σας παρουσιάσω με περισσότερες λεπτομέρειες την αξιολόγησή μας, ξεκινώντας από την οικονομική ανάλυση. Ο ρυθμός αύξησης του πραγματικού ΑΕΠ στη ζώνη του ευρώ αυξήθηκε κατά 0,5% (σε τριμηνιαία βάση) το α΄ τρίμηνο του 2016, έναντι 0,3% το δ΄ τρίμηνο του 2015. Η ανάπτυξη εξακολουθεί να στηρίζεται από την εγχώρια ζήτηση, ενώ επηρεάζεται δυσμενώς από τις υποτονικές εξαγωγές. Τα πιο πρόσφατα στοιχεία υποδηλώνουν συνεχιζόμενη ανάπτυξη το β' τρίμηνο, αν και πιθανόν με βραδύτερο ρυθμό από ό,τι το α΄ τρίμηνο. Σε ό,τι αφορά τις μελλοντικές εξελίξεις, αναμένουμε ότι η οικονομική ανάκαμψη θα συνεχιστεί με μέτριους αλλά σταθερούς ρυθμούς. Η εγχώρια ζήτηση συνεχίζει να υποβοηθείται από τη μετακύλιση των μέτρων νομισματικής πολιτικής που έχουμε λάβει στην πραγματική οικονομία. Οι ευνοϊκές συνθήκες χρηματοδότησης και η ενίσχυση της κερδοφορίας των επιχειρήσεων εξακολουθούν να προωθούν τις επενδύσεις. Επιπλέον, τα συνεχιζόμενα οφέλη για την απασχόληση, τα οποία ενισχύονται από προηγούμενες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, και η τιμή του πετρελαίου που εξακολουθεί να είναι σχετικά χαμηλή παρέχουν πρόσθετη στήριξη στο πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών και την ιδιωτική κατανάλωση. Επιπροσθέτως, η κατεύθυνση της δημοσιονομικής πολιτικής στη ζώνη του ευρώ είναι ελαφρώς επεκτατική. Ωστόσο, η οικονομική ανάκαμψη στη ζώνη του ευρώ συνεχίζει να επηρεάζεται αρνητικά από τις υποτονικές προοπτικές για την ανάπτυξη στις αναδυόμενες αγορές, από τις αναγκαίες προσαρμογές των ισολογισμών σε ορισμένους τομείς και τον βραδύ ρυθμό υλοποίησης διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων.

Αυτές οι προοπτικές αντανακλώνται σε γενικές γραμμές στις μακροοικονομικές προβολές των εμπειρογνωμόνων του Ευρωσυστήματος για τη ζώνη του ευρώ του Ιουνίου 2016, σύμφωνα με τις οποίες το ετήσιο πραγματικό ΑΕΠ θα αυξηθεί κατά 1,6% το 2016 και 1,7% το 2017 και το 2018. Σε σύγκριση με τις μακροοικονομικές προβολές των εμπειρογνωμόνων της ΕΚΤ του Μαρτίου 2016, οι προοπτικές για την αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ έχουν αναθεωρηθεί προς τα πάνω για το 2016 και έχουν παραμείνει σε γενικές γραμμές αμετάβλητες για το 2017 και το 2018.

Οι κίνδυνοι που περιβάλλουν τις προοπτικές για την ανάπτυξη στη ζώνη του ευρώ εξακολουθούν να είναι κατά κύριο λόγο καθοδικοί, αλλά είναι πιο ισορροπημένοι χάρη στα μέτρα νομισματικής πολιτικής που λήφθηκαν και στα μέτρα τόνωσης που έχουν δρομολογηθεί. Οι καθοδικοί κίνδυνοι εξακολουθούν να συνδέονται με τις εξελίξεις στην παγκόσμια οικονομία, το επικείμενο δημοψήφισμα στη Βρετανία και άλλους γεωπολιτικούς κινδύνους.

Σύμφωνα με την προκαταρκτική εκτίμηση της Eurostat, ο ετήσιος πληθωρισμός (βάσει του ΕνΔΤΚ) στη ζώνη του ευρώ ήταν -0,1% τον Μάιο του 2016, έναντι -0,2% τον Απρίλιο, γεγονός που αντανακλά κυρίως την άνοδο του πληθωρισμού των τιμών της ενέργειας και των υπηρεσιών. Σε ό,τι αφορά τις μελλοντικές εξελίξεις, με βάση τις ισχύουσες τιμές των συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης επί του πετρελαίου, οι ρυθμοί πληθωρισμού είναι πιθανόν να παραμείνουν σε πολύ χαμηλά ή και αρνητικά επίπεδα τους επόμενους μήνες προτού επιταχυνθούν το β' εξάμηνο του 2016, σε μεγάλο βαθμό λόγω των επιδράσεων της βάσης σύγκρισης στον ετήσιο ρυθμό μεταβολής των τιμών της ενέργειας. Υποβοηθούμενοι από τα μέτρα νομισματικής πολιτικής που έχουμε λάβει και από την αναμενόμενη οικονομική ανάκαμψη, οι ρυθμοί πληθωρισμού αναμένεται να ανακάμψουν περαιτέρω το 2017 και το 2018.

Η γενικότερη αυτή πορεία αντανακλάται επίσης στις μακροοικονομικές προβολές των εμπειρογνωμόνων του Ευρωσυστήματος για τη ζώνη του ευρώ του Ιουνίου 2016, σύμφωνα με τις οποίες ο ετήσιος πληθωρισμός (βάσει του ΕνΔΤΚ) θα διαμορφωθεί σε 0,2% το 2016, 1,3% το 2017 και 1,6% το 2018. Σε σύγκριση με τις μακροοικονομικές προβολές των εμπειρογνωμόνων της ΕΚΤ του Μαρτίου 2016, οι προοπτικές για τον πληθωρισμό (βάσει του ΕνΔΤΚ) έχουν αναθεωρηθεί ελαφρώς προς τα άνω για το 2016, αντανακλώντας την πρόσφατη άνοδο των τιμών του πετρελαίου, και παραμένουν αμετάβλητες για το 2017 και το 2018.

Όσον αφορά τη νομισματική ανάλυση, η ποσότητα χρήματος με την ευρεία έννοια (Μ3) συνέχισε να αυξάνεται με έντονο ρυθμό τον Απρίλιο του 2016 και ο ετήσιος ρυθμός αύξησής της διαμορφώθηκε σε 4,6%, έναντι 5,0% τον Μάρτιο. Όπως και τους προηγούμενους μήνες, η ετήσια αύξηση του Μ3 στηρίζεται κυρίως από τις πιο ρευστές συνιστώσες του, καθώς το στενό νομισματικό μέγεθος Μ1 αυξήθηκε με ετήσιο ρυθμό 9,7% τον Απρίλιο, έναντι 10,1% τον Μάρτιο.

Η δυναμική των δανείων συνέχισε την πορεία σταδιακής ανάκαμψης που παρατηρείται από τις αρχές του 2014. Ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής των δανείων προς τις μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις (διορθωμένος ως προς τις πωλήσεις και τιτλοποιήσεις δανείων) ήταν 1,2% τον Απρίλιο του 2016, έναντι 1,1% τον Μάρτιο. Οι εξελίξεις στα δάνεια προς τις επιχειρήσεις εξακολουθούν να αντανακλούν τη χρονική υστέρηση της εξέλιξης των δανείων σε σχέση με τον οικονομικό κύκλο, καθώς επίσης και τον πιστωτικό κίνδυνο και τη συνεχιζόμενη προσαρμογή των ισολογισμών του χρηματοπιστωτικού και του μη χρηματοπιστωτικού τομέα. Ο ετήσιος ρυθμός αύξησης των δανείων προς τα νοικοκυριά (διορθωμένος ως προς τις πωλήσεις και τιτλοποιήσεις δανείων) παρέμεινε σε γενικές γραμμές σταθερός στο 1,5% τον Απρίλιο, έναντι 1,6% τον Μάρτιο.

Τα μέτρα νομισματικής πολιτικής που έχουμε θέσει σε εφαρμογή από τον Ιούνιο του 2014 έχουν σαφώς βελτιώσει τις συνθήκες δανεισμού για τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά, καθώς και τις ροές χρηματοδότησης σε ολόκληρη τη ζώνη του ευρώ. Η ολοκληρωμένη δέσμη των νέων μέτρων νομισματικής πολιτικής που ελήφθησαν τον Μάρτιο του 2016 στηρίζει την εξελισσόμενη ανάκαμψη του ρυθμού αύξησης των δανείων, υποβοηθώντας έτσι την ανάκαμψη της πραγματικής οικονομίας.

Συνοπτικά, η διασταύρωση του αποτελέσματος της οικονομικής ανάλυσης με τις ενδείξεις από τη νομισματική ανάλυση επιβεβαίωσε την ανάγκη να διατηρηθεί στον ενδεδειγμένο βαθμό ο διευκολυντικός χαρακτήρας της νομισματικής πολιτικής προκειμένου να διασφαλιστεί η επάνοδος των ρυθμών πληθωρισμού σε επίπεδα κάτω αλλά πλησίον του 2%, χωρίς άσκοπη καθυστέρηση.

Η νομισματική πολιτική επικεντρώνεται στη διατήρηση της σταθερότητας των τιμών μεσοπρόθεσμα και η διευκολυντική της κατεύθυνση στηρίζει την οικονομική δραστηριότητα. Όπως έχει τονίσει επανειλημμένως το Διοικητικό Συμβούλιο και όπως απηχούν έντονα συζητήσεις νομισματικής πολιτικής σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, προκειμένου να αποκομισθούν πλήρως τα οφέλη από τα μέτρα νομισματικής πολιτικής που έχουμε λάβει, είναι αναγκαία η πολύ πιο αποφασιστική συμβολή και άλλων τομέων πολιτικής, τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Οι διαρθρωτικές πολιτικές είναι απαραίτητες, δεδομένου ότι στη ζώνη του ευρώ η διαρθρωτική ανεργία συνεχίζει να είναι υψηλή και ο ρυθμός αύξησης του δυνητικού προϊόντος χαμηλός. Οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις είναι αναγκαίες σε όλες τις χώρες της ζώνης του ευρώ, αν και οι συγκεκριμένες ανάγκες μεταρρυθμίσεων διαφέρουν μεταξύ των επιμέρους οικονομιών. Σε αυτό το στάδιο, η προσοχή θα πρέπει να επικεντρωθεί στην ανάληψη δράσεων για την αύξηση της παραγωγικότητας και τη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, συμπεριλαμβανομένης της εξασφάλισης επαρκών δημόσιων υποδομών, οι οποίες είναι καίριας σημασίας για την αύξηση των επενδύσεων και την προώθηση της δημιουργίας θέσεων εργασίας. Η ενίσχυση των τρεχουσών επενδυτικών πρωτοβουλιών, συμπεριλαμβανομένης της επέκτασης του σχεδίου Γιούνκερ, και η πρόοδος ως προς την ένωση κεφαλαιαγορών επίσης θα συμβάλουν θετικά στην επίτευξη αυτού του στόχου. Σε ένα περιβάλλον διευκολυντικής νομισματικής πολιτικής, η ταχεία και αποτελεσματική υλοποίηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, σύμφωνα με τις ειδικές ανά χώρα συστάσεις που δημοσίευσε πρόσφατα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όχι μόνο θα οδηγήσει σε υψηλότερη διατηρήσιμη οικονομική ανάπτυξη στη ζώνη του ευρώ, αλλά και θα καταστήσει τη ζώνη του ευρώ πιο ανθεκτική σε παγκόσμιες διαταραχές. Οι δημοσιονομικές πολιτικές θα πρέπει επίσης να στηρίζουν την οικονομική ανάκαμψη και ταυτόχρονα να συμμορφώνονται με τους δημοσιονομικούς κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η πλήρης και συνεπής εφαρμογή του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης διαχρονικά και σε όλες τις χώρες αποτελεί ζωτικό παράγοντα για τη διατήρηση της εμπιστοσύνης στο δημοσιονομικό πλαίσιο. Ταυτόχρονα, όλες οι χώρες θα πρέπει να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε η σύνθεση της δημοσιονομικής τους πολιτικής να είναι πιο ευνοϊκή για την ανάπτυξη.

Και τώρα είμαστε στη διάθεσή σας για ερωτήσεις.

Για την ακριβή διατύπωση η οποία έχει συμφωνηθεί από το Διοικητικό Συμβούλιο, συμβουλευθείτε την αγγλική έκδοση.