Oświadczenie wstępne na konferencji prasowej

Mario Draghi, prezes EBC
Vítor Constâncio, wiceprezes EBC
Frankfurt nad Menem, 21 kwietnia 2016

Szanowni Państwo, wspólnie z panem wiceprezesem mamy przyjemność powitać Państwa na naszej konferencji prasowej. Przedstawimy teraz wyniki dzisiejszego posiedzenia Rady Prezesów, na którym był także obecny wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej Valdis Dombrovskis.

Na podstawie regularnej analizy ekonomicznej i monetarnej postanowiliśmy utrzymać podstawowe stopy procentowe EBC bez zmian. W dalszym ciągu oczekujemy, że stopy te pozostaną na obecnym lub niższym poziomie przez dłuższy okres, zdecydowanie przekraczający horyzont czasowy zakupów aktywów netto. Jeśli chodzi o niestandardowe środki polityki pieniężnej, zgodnie z decyzją z 10 marca 2016 zaczęliśmy zwiększać miesięczne zakupy w ramach programu skupu aktywów z dotychczasowego poziomu 60 mld euro do 80 mld euro. Jak już zapowiadaliśmy, skup ten ma być prowadzony do końca marca 2017, a w razie potrzeby jeszcze dłużej – zaś w każdym razie tak długo, aż Rada Prezesów nie stwierdzi trwałego dostosowania ścieżki inflacji odpowiadającego celowi inflacyjnemu. Ponadto w czerwcu przeprowadzimy pierwszą operację z nowej serii ukierunkowanych dłuższych operacji refinansujących (TLTRO II) i przystąpimy do realizacji programu skupu papierów wartościowych przedsiębiorstw (CSPP). Dalsze informacje na temat sposobu prowadzenia programu CSPP zostaną podane w serwisie internetowym EBC po konferencji prasowej.

W następstwie szerokiego pakietu decyzji, który uchwaliliśmy na początku marca, ogólne warunki finansowania w strefie euro poprawiły się. Bodźce płynące z polityki pieniężnej (przenoszone głównie przez system bankowy) coraz mocniej przekładają się na sytuację firm i gospodarstw domowych. Jednak na świecie nadal panuje niepewność.

W nadchodzącym okresie konieczne jest utrzymanie odpowiedniego stopnia łagodzenia monetarnego na tyle długo, by podtrzymać tempo ożywienia gospodarczego w strefie euro i przyspieszyć powrót inflacji do poziomu poniżej, ale blisko 2%. Rada Prezesów będzie w dalszym ciągu bardzo uważnie obserwować perspektywy stabilności cen i jeśli okaże się to konieczne do osiągnięcia celu inflacyjnego, będzie reagować z użyciem wszystkich instrumentów, jakie ma do dyspozycji w ramach swojego mandatu. W obecnej sytuacji kwestią o podstawowym znaczeniu jest niedopuszczenie do utrwalenia się bardzo niskiej inflacji, przez efekty drugiej rundy, w procesie cenowo-płacowym.

Przedstawię teraz bardziej szczegółowo naszą ocenę sytuacji, poczynając od analizy ekonomicznej. Realny PKB w strefie euro w IV kw. 2015 wzrósł w ujęciu kwartalnym o 0,3%. Podtrzymywał go popyt wewnętrzny, osłabiały natomiast – stosunkowo słabe trendy eksportu. Napływające dane za I kw. 2016 wskazują, że PKB nadal rósł, w tempie podobnym jak w ostatnim kwartale 2015. Przewidujemy, że w następnym okresie ożywienie gospodarcze będzie postępować. Popytowi wewnętrznemu w dalszym ciągu sprzyjają przyjęte przez nas środki polityki pieniężnej. Ich korzystne oddziaływanie na warunki finansowania, wraz z poprawą zysków przedsiębiorstw, pozytywnie wpływa na inwestycje. Ponadto łagodne nastawienie naszej polityki pieniężnej i trwający wzrost zatrudnienia, do którego przyczyniły się wcześniejsze reformy strukturalne, oraz wciąż stosunkowo niskie ceny ropy powinny podtrzymywać realne dochody do dyspozycji gospodarstw domowych i spożycie prywatne. Jednocześnie nastawienie polityki fiskalnej w strefie euro jest lekko ekspansywne. Z drugiej strony ożywienie gospodarcze w strefie euro jest nadal osłabiane przez trwające dostosowania bilansowe w różnych sektorach, niedostateczne tempo reform strukturalnych i słabe perspektywy wzrostu gospodarek wschodzących.

Bilans ryzyk dla perspektyw wzrostu w strefie euro wciąż przechyla się na stronę spadkową. Nasze niedawne decyzje w sprawie polityki pieniężnej doprowadziły do poprawy ogólnych warunków finansowania, co powinno korzystnie wpłynąć na perspektywy spożycia i inwestycji. Nadal jednak utrzymuje się niepewność, związana przede wszystkim z rozwojem sytuacji gospodarczej na świecie i zagrożeniami geopolitycznymi.

Według Eurostatu w marcu 2016 roczna inflacja HICP w strefie euro wyniosła 0,0%, wobec ‑0,2% w lutym, co związane jest głównie ze wzrostem inflacji cen usług. Jeśli chodzi o dalsze perspektywy, na podstawie aktualnych cen terminowych energii przewiduje się, że w najbliższych miesiącach stopa inflacji znów może spaść poniżej zera, by odbić w drugim półroczu 2016. Następnie w 2017 i 2018 inflacja powinna dalej rosnąć, do czego będą się przyczyniać zastosowane przez nas środki polityki pieniężnej i spodziewane ożywienie gospodarcze.

W dziedzinie analizy monetarnej podaż szerokiego pieniądza (agregatu M3) w lutym 2016 nadal wzrastała w szybkim tempie: jej roczna dynamika utrzymała się na niezmienionym poziomie 5,0%. Podobnie jak w poprzednich miesiącach głównym czynnikiem tego wzrostu były najbardziej płynne składowe M3 – roczna dynamika wąskiego agregatu M1 wyniosła w lutym 10,3%, po 10,5% w styczniu.

Dynamika akcji kredytowej nadal była zgodna z trendem stopniowego ożywienia obserwowanym od początku 2014 roku. Roczna stopa wzrostu kredytów dla przedsiębiorstw (skorygowana o sprzedaż i sekurytyzację) wzrosła w lutym 2016 do 0,9%, z 0,6% w styczniu. Akcja kredytowa dla przedsiębiorstw nadal odzwierciedla opóźnioną reakcję na zmiany cyklu koniunkturalnego, a także ryzyko kredytowe i trwające dostosowania bilansowe w sektorach finansowym i niefinansowym. Roczna dynamika kredytów dla gospodarstw domowych (skorygowana o sprzedaż i sekurytyzację) wzrosła w lutym 2016 do 1,6%, z 1,4% w styczniu.

Wyniki badania ankietowego akcji kredytowej banków za I kw. 2016 wskazują na dalszą poprawę warunków kredytowania przedsiębiorstw i wzrost popytu na kredyty we wszystkich kategoriach, wspierany przez niskie stopy procentowe, zapotrzebowanie na finansowanie inwestycji oraz perspektywy rynku mieszkaniowego.

Ogólnie rzecz biorąc, środki polityki pieniężnej wprowadzone od czerwca 2014 wyraźnie przyczyniły się do poprawy warunków kredytowania przedsiębiorstw i gospodarstw domowych oraz pobudzenia przepływu kredytów w całej strefie euro. Szeroki pakiet nowych środków polityki pieniężnej przyjęty w marcu br. podtrzymuje rosnącą dynamikę akcji kredytowej, a tym samym wspiera ożywienie gospodarki realnej.

Podsumowując, zestawienie wyników analizy ekonomicznej z sygnałami płynącymi z analizy monetarnej potwierdziło, że aby stopa inflacji mogła bez zbędnej zwłoki powrócić do poziomu poniżej, ale blisko 2%, należy utrzymać odpowiedni stopień łagodzenia monetarnego.

Polityka pieniężna skupia się na utrzymaniu stabilności cen w średnim okresie, a jej łagodne nastawienie wzmacnia aktywność gospodarczą. Jak wielokrotnie podkreślała Rada Prezesów i co znalazło mocny oddźwięk w debacie politycznej na arenie unijnej i międzynarodowej, aby wprowadzone przez nas środki przyniosły maksymalne korzyści, konieczny jest znacznie bardziej zdecydowany wkład również ze strony innych obszarów polityki, zarówno na szczeblu krajowym, jak i unijnym. Szczególnie ważna jest tu polityka strukturalna, z uwagi na wysokie bezrobocie strukturalne i niski wzrost produktu potencjalnego w strefie euro. Kluczowe znaczenie dla zwiększenia inwestycji i zatrudnienia mają zwłaszcza działania na rzecz poprawy wydajności i otoczenia biznesowego, w tym stworzenie odpowiedniej infrastruktury publicznej. Szybkie i skuteczne wdrożenie reform strukturalnych przy łagodnym nastawieniu polityki pieniężnej pozwoli nie tylko osiągnąć wyższy i trwały wzrost gospodarczy w strefie euro, lecz także zwiększyć jej odporność na szoki globalne. Również polityka fiskalna powinna wspierać ożywienie gospodarcze, a jednocześnie pozostawać zgodna z zasadami fiskalnymi Unii Europejskiej. Niezwykle ważna dla utrzymania zaufania do ram fiskalnych jest pełna i konsekwentna realizacja paktu stabilności i wzrostu. Jednocześnie wszystkie kraje powinny dążyć do takiego kształtowania polityki fiskalnej, by bardziej sprzyjała ona wzrostowi gospodarczemu.

Teraz odpowiemy na Państwa pytania.

Dokładny tekst uzgodniony przez Radę Prezesów znajduje się w wersji angielskiej.