Εισαγωγική δήλωση στο πλαίσιο της συνέντευξης Τύπου

Mario Draghi, Πρόεδρος της ΕΚΤ,
Vítor Constâncio, Αντιπρόεδρος της ΕΚΤ,
Φρανκφούρτη, 21 Ιουλίου 2016

Κυρίες και κύριοι, ο Αντιπρόεδρος και εγώ σας καλωσορίζουμε με μεγάλη χαρά στην καθιερωμένη συνέντευξη Τύπου. Θα σας ενημερώσουμε τώρα για τα αποτελέσματα της σημερινής συνεδρίασης του Διοικητικού Συμβουλίου, στην οποία συμμετείχε επίσης ο Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κ. Dombrovskis.

Με βάση την οικονομική και νομισματική ανάλυση που διενεργούμε τακτικά, αποφασίσαμε να διατηρήσουμε αμετάβλητα τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ. Συνεχίζουμε να αναμένουμε ότι θα παραμείνουν στα σημερινά ή σε χαμηλότερα επίπεδα για παρατεταμένη χρονική περίοδο και πολύ πέραν του χρονικού ορίζοντα των καθαρών αγορών περιουσιακών στοιχείων που διενεργούμε. Όσον αφορά τα μη συμβατικά μέτρα νομισματικής πολιτικής, επιβεβαιώνουμε ότι οι μηνιαίες αγορές περιουσιακών στοιχείων ύψους 80 δισεκ. ευρώ θα εξακολουθήσουν να διενεργούνται μέχρι τα τέλη Μαρτίου του 2017 ή και αργότερα, εφόσον χρειάζεται, και πάντως έως ότου το Διοικητικό Συμβούλιο διαπιστώσει μια διαρκή προσαρμογή της πορείας του πληθωρισμού η οποία να είναι συμβατή με την επιδίωξή του για τον πληθωρισμό.

Σήμερα συζητήσαμε τις εξελίξεις που σημειώθηκαν μετά την τελευταία συνεδρίασή μας για τη νομισματική πολιτική στις αρχές Ιουνίου. Μετά το δημοψήφισμα του Ηνωμένου Βασιλείου για τη συμμετοχή του στην ΕΕ, κατά την εκτίμησή μας οι χρηματοπιστωτικές αγορές στη ζώνη του ευρώ αντιμετώπισαν την έντονη ενίσχυση της αβεβαιότητας και της μεταβλητότητας επιδεικνύοντας ανθεκτικότητα που είναι ενθαρρυντική. Χάρη στην ανακοινωθείσα ετοιμότητα των κεντρικών τραπεζών να παρέχουν ρευστότητα, εφόσον χρειαστεί, και τα διευκολυντικά μέτρα νομισματικής πολιτικής που έχουμε λάβει, καθώς και το ισχυρό κανονιστικό και εποπτικό πλαίσιο, οι εντάσεις στις αγορές παρέμειναν συγκρατημένες. Οι συνθήκες χρηματοδότησης παραμένουν εξαιρετικά διευκολυντικές, γεγονός που συμβάλλει στην ενίσχυση της πιστωτικής επέκτασης, και εξακολουθούν να στηρίζουν το σενάριο βάσης μας για συνεχιζόμενη οικονομική ανάκαμψη και άνοδο των ρυθμών πληθωρισμού.

Ταυτόχρονα, δεδομένης της αβεβαιότητας που επικρατεί, το Διοικητικό Συμβούλιο θα εξακολουθήσει να παρακολουθεί πολύ προσεκτικά τις εξελίξεις στην οικονομία και στις χρηματοπιστωτικές αγορές και να διαφυλάσσει τη μετακύλιση της διευκολυντικής νομισματικής πολιτικής στην πραγματική οικονομία. Τους προσεχείς μήνες, όταν θα έχουμε περισσότερες πληροφορίες, συμπεριλαμβανομένων των νέων προβολών των εμπειρογνωμόνων, θα βρισκόμαστε σε καλύτερη θέση να επαναξιολογήσουμε τις υφιστάμενες μακροοικονομικές συνθήκες, την πιο πιθανή πορεία του πληθωρισμού και της ανάπτυξης και την κατανομή των κινδύνων που περιβάλλουν αυτήν την πορεία. Εάν το κρίνει αναγκαίο για την επίτευξη του στόχου του, το Διοικητικό Συμβούλιο θα αναλάβει δράση χρησιμοποιώντας όλα τα μέσα που είναι διαθέσιμα στο πλαίσιο της αποστολής του.

Επιτρέψτε μου τώρα να σας παρουσιάσω με περισσότερες λεπτομέρειες την αξιολόγησή μας, ξεκινώντας από την οικονομική ανάλυση. Ο ρυθμός αύξησης του πραγματικού ΑΕΠ στη ζώνη του ευρώ επιταχύνθηκε κατά 0,6% (σε τριμηνιαία βάση) το α΄ τρίμηνο του 2016, έναντι 0,4% το δ΄ τρίμηνο του 2015. Η ανάπτυξη εξακολουθεί να στηρίζεται από την εγχώρια ζήτηση, ενώ ο ρυθμός αύξησης των εξαγωγών παραμένει συγκρατημένος. Τα εισερχόμενα στοιχεία υποδηλώνουν συνεχιζόμενη ανάπτυξη το β' τρίμηνο του 2016, αν και με βραδύτερο ρυθμό από ό,τι το α΄ τρίμηνο. Σε ό,τι αφορά τις μελλοντικές εξελίξεις, εξακολουθούμε να αναμένουμε ότι η οικονομική ανάκαμψη θα συνεχιστεί με μέτριους ρυθμούς. Η εγχώρια ζήτηση συνεχίζει να υποβοηθείται από τη μετακύλιση των μέτρων νομισματικής πολιτικής που έχουμε λάβει στην πραγματική οικονομία. Οι ευνοϊκές συνθήκες χρηματοδότησης και η ενίσχυση της κερδοφορίας των επιχειρήσεων εξακολουθούν να προωθούν την ανάκαμψη των επενδύσεων. Τα συνεχιζόμενα οφέλη για την απασχόληση, τα οποία ενισχύονται επίσης από προηγούμενες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, και οι τιμές του πετρελαίου που εξακολουθούν να είναι σχετικά χαμηλές παρέχουν πρόσθετη στήριξη στο πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών και επομένως στην ιδιωτική κατανάλωση. Επιπροσθέτως, η κατεύθυνση της δημοσιονομικής πολιτικής στη ζώνη του ευρώ αναμένεται να έχει μια ήπια επέκταση το 2016 και να γίνει σε γενικές γραμμές ουδέτερη το 2017 και το 2018.

Ταυτόχρονα, οι αρνητικές επιδράσεις για την οικονομική ανάκαμψη στη ζώνη του ευρώ περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στο Ηνωμένο Βασίλειο και άλλες γεωπολιτικές αβεβαιότητες, τις υποτονικές προοπτικές για την ανάπτυξη στις αναδυόμενες αγορές, τις αναγκαίες προσαρμογές των ισολογισμών σε ορισμένους τομείς και τον βραδύ ρυθμό υλοποίησης διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Υπό τις συνθήκες αυτές, οι κίνδυνοι που περιβάλλουν τις προοπτικές ανάπτυξης στη ζώνη του ευρώ εξακολουθούν να παραμένουν καθοδικοί.

Σύμφωνα με την Eurostat, ο ετήσιος πληθωρισμός (βάσει του ΕνΔΤΚ) στη ζώνη του ευρώ ήταν 0,1% τον Ιούνιο του 2016, έναντι -0,1% τον Μάιο, γεγονός που αντανακλά κυρίως την άνοδο του πληθωρισμού των τιμών της ενέργειας και των υπηρεσιών. Σε ό,τι αφορά τις μελλοντικές εξελίξεις, με βάση τις ισχύουσες τιμές των συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης επί του πετρελαίου, οι ρυθμοί πληθωρισμού είναι πιθανόν να παραμείνουν σε πολύ χαμηλά επίπεδα τους επόμενους μήνες προτού επιταχυνθούν αργότερα το 2016, σε μεγάλο βαθμό λόγω των επιδράσεων της βάσης σύγκρισης στον ετήσιο ρυθμό μεταβολής των τιμών της ενέργειας. Υποβοηθούμενοι από τα μέτρα νομισματικής πολιτικής που έχουμε λάβει και από την αναμενόμενη οικονομική ανάκαμψη, οι ρυθμοί πληθωρισμού αναμένεται να σημειώσουν περαιτέρω άνοδο το 2017 και το 2018.

Όσον αφορά τη νομισματική ανάλυση, η ποσότητα χρήματος με την ευρεία έννοια (Μ3) συνέχισε να αυξάνεται με έντονο ρυθμό τον Μάιο του 2016 και ο ετήσιος ρυθμός αύξησής της διαμορφώθηκε σε 4,9%, έναντι 4,6% τον Απρίλιο. Όπως και τους προηγούμενους μήνες, η ετήσια αύξηση του Μ3 στηρίχθηκε κυρίως από τις πιο ρευστές συνιστώσες του, καθώς το στενό νομισματικό μέγεθος Μ1 αυξήθηκε με ετήσιο ρυθμό 9,1% τον Μάιο, έναντι 9,7% τον Απρίλιο.

Η δυναμική των δανείων συνέχισε την πορεία σταδιακής ανάκαμψης που παρατηρείται από τις αρχές του 2014. Ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής των δανείων προς τις μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις (διορθωμένος ως προς τις πωλήσεις και τιτλοποιήσεις δανείων) ανήλθε σε 1,4% τον Μάιο του 2016, έναντι 1,2% τον Απρίλιο. Οι εξελίξεις στα δάνεια προς τις επιχειρήσεις εξακολουθούν να αντανακλούν τη χρονική υστέρηση της εξέλιξης των δανείων σε σχέση με τον οικονομικό κύκλο, καθώς επίσης και τον πιστωτικό κίνδυνο και τη συνεχιζόμενη προσαρμογή των ισολογισμών του χρηματοπιστωτικού και του μη χρηματοπιστωτικού τομέα. Ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής των δανείων προς τα νοικοκυριά (διορθωμένος ως προς τις πωλήσεις και τιτλοποιήσεις δανείων) παρέμεινε σε γενικές γραμμές σταθερός στο 1,6% τον Μάιο, έναντι 1,5% τον Απρίλιο.

Η έρευνα για τις τραπεζικές χορηγήσεις στη ζώνη του ευρώ για το β΄ τρίμηνο του 2016 υποδεικνύει περαιτέρω βελτιώσεις στις συνθήκες προσφοράς δανείων προς τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά και συνεχή αύξηση της ζήτησης δανείων για όλες τις κατηγορίες δανείων. Επιπλέον, οι τράπεζες συνέχισαν να αναφέρουν ότι οι στοχευμένες πράξεις πιο μακροπρόθεσμης αναχρηματοδότησης συμβάλλουν σε πιο ευνοϊκούς όρους και προϋποθέσεις χορήγησης δανείων.

Τα μέτρα νομισματικής πολιτικής που έχουμε θέσει σε εφαρμογή από τον Ιούνιο του 2014 έχουν βελτιώσει σημαντικά τις συνθήκες δανεισμού για τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά, καθώς και τις ροές χρηματοδότησης σε ολόκληρη τη ζώνη του ευρώ. Η ολοκληρωμένη δέσμη των νέων μέτρων νομισματικής πολιτικής που ελήφθησαν τον Μάρτιο του 2016 στηρίζει την εξελισσόμενη ανάκαμψη του ρυθμού μεταβολής των δανείων, υποβοηθώντας έτσι την ανάκαμψη της πραγματικής οικονομίας. Λαμβανομένης υπόψη της αβεβαιότητας που επικρατεί, είναι σημαντικό ο δίαυλος τραπεζικών χορηγήσεων να εξακολουθήσει να λειτουργεί ομαλά.

Συνοπτικά, η διασταύρωση του αποτελέσματος της οικονομικής ανάλυσης με τις ενδείξεις από τη νομισματική ανάλυση επιβεβαίωσε την ανάγκη να διατηρηθεί στον ενδεδειγμένο βαθμό ο διευκολυντικός χαρακτήρας της νομισματικής πολιτικής προκειμένου να διασφαλιστεί η επάνοδος των ρυθμών πληθωρισμού σε επίπεδα κάτω αλλά πλησίον του 2%, χωρίς άσκοπη καθυστέρηση.

Η νομισματική πολιτική επικεντρώνεται στη διατήρηση της σταθερότητας των τιμών μεσοπρόθεσμα και η διευκολυντική της κατεύθυνση στηρίζει την οικονομική δραστηριότητα. Όπως έχει τονίσει επανειλημμένως το Διοικητικό Συμβούλιο και όπως απηχούν έντονα συζητήσεις νομισματικής πολιτικής σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, προκειμένου να αποκομισθούν πλήρως τα οφέλη από τα μέτρα νομισματικής πολιτικής που έχουμε λάβει, είναι αναγκαία η πολύ πιο αποφασιστική συμβολή και άλλων τομέων πολιτικής, τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Είναι απαραίτητο να επιταχυνθεί σημαντικά η υλοποίηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων προκειμένου να μειωθεί η διαρθρωτική ανεργία και να τονωθεί ο ρυθμός αύξησης του δυνητικού προϊόντος στη ζώνη του ευρώ. Οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις είναι αναγκαίες σε όλες τις χώρες της ζώνης του ευρώ, αν και οι συγκεκριμένες ανάγκες μεταρρυθμίσεων διαφέρουν μεταξύ των επιμέρους οικονομιών. Η προσοχή θα πρέπει να επικεντρωθεί στην ανάληψη δράσεων για την αύξηση της παραγωγικότητας και τη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, συμπεριλαμβανομένης της εξασφάλισης επαρκών δημόσιων υποδομών, οι οποίες είναι καίριας σημασίας για την αύξηση των επενδύσεων και την προώθηση της δημιουργίας θέσεων εργασίας. Η ενίσχυση των τρεχουσών επενδυτικών πρωτοβουλιών, συμπεριλαμβανομένης της επέκτασης του σχεδίου Γιούνκερ, η πρόοδος ως προς την ένωση των κεφαλαιαγορών και η υλοποίηση μεταρρυθμίσεων για την καλύτερη αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων επίσης θα συμβάλουν θετικά στην επίτευξη αυτού του στόχου. Σε ένα περιβάλλον διευκολυντικής νομισματικής πολιτικής, η ταχεία και αποτελεσματική υλοποίηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, σύμφωνα με τις ειδικές ανά χώρα συστάσεις του 2016 που ενέκρινε πρόσφατα το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, όχι μόνο θα οδηγήσει σε υψηλότερη διατηρήσιμη οικονομική ανάπτυξη στη ζώνη του ευρώ, αλλά και θα καταστήσει τη ζώνη του ευρώ πιο ανθεκτική σε παγκόσμιες διαταραχές. Οι δημοσιονομικές πολιτικές θα πρέπει επίσης να στηρίζουν την οικονομική ανάκαμψη και ταυτόχρονα να συμμορφώνονται με τους δημοσιονομικούς κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η πλήρης και συνεπής εφαρμογή του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης διαχρονικά και σε όλες τις χώρες αποτελεί ζωτικό παράγοντα για τη διατήρηση της εμπιστοσύνης στο δημοσιονομικό πλαίσιο. Ταυτόχρονα, όλες οι χώρες θα πρέπει να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε η σύνθεση της δημοσιονομικής τους πολιτικής να είναι πιο ευνοϊκή για την ανάπτυξη.

Και τώρα είμαστε στη διάθεσή σας για ερωτήσεις.

Για την ακριβή διατύπωση η οποία έχει συμφωνηθεί από το Διοικητικό Συμβούλιο, συμβουλευθείτε την αγγλική έκδοση.