KONFERENCJA PRASOWA

Christine Lagarde, prezes EBC
Luis de Guindos, wiceprezes EBC
Frankfurt nad Menem, 12 grudnia 2019

Szanowni Państwo, witamy na naszej konferencji prasowej. Dziś miałam po raz pierwszy zaszczyt i przyjemność przewodniczyć posiedzeniu Rady Prezesów EBC poświęconemu polityce pieniężnej. Przedstawię teraz wyniki tego posiedzenia, wspólnie z wiceprezesem EBC. Na posiedzeniu był także obecny wiceprzewodniczący wykonawczy Komisji Europejskiej Valdis Dombrovskis.

Na podstawie regularnej analizy ekonomicznej i monetarnej postanowiliśmy utrzymać podstawowe stopy procentowe EBC bez zmian. Oczekujemy, że te stopy pozostaną na obecnym lub niższym poziomie, dopóki nie stwierdzimy, że perspektywy inflacji w horyzoncie czasowym naszych projekcji zdecydowanie zbliżają się do poziomu, który jest wystarczająco blisko, ale poniżej 2%, oraz że zbliżenie to konsekwentnie odzwierciedla się w dynamice inflacji bazowej.

W dniu 1 listopada wznowiliśmy zakupy netto, na kwotę 20 mld euro miesięcznie, w ramach naszego programu skupu aktywów (APP). Oczekujemy, że te zakupy będą prowadzone tak długo, jak długo będzie to konieczne do wzmocnienia łagodzącego oddziaływania podstawowych stóp procentowych EBC, i zakończą się krótko przed tym, jak zaczniemy podnosić te stopy.

Zamierzamy też w dalszym ciągu reinwestować – w całości – spłaty kapitału z tytułu zapadających papierów wartościowych nabytych w ramach programu APP jeszcze przez dłuższy czas po tym, jak zaczniemy podnosić podstawowe stopy procentowe EBC, a w każdym razie tak długo, jak długo będzie to konieczne do utrzymania korzystnych warunków płynnościowych i zdecydowanie łagodnej polityki pieniężnej.

Informacje uzyskane od czasu ostatniego posiedzenia Rady z końca października wskazują, że presja inflacyjna jest nadal słaba, a dynamika wzrostu w strefie euro – niska, chociaż widać wstępne oznaki wyhamowania spadku tej dynamiki oraz niewielkiego zwiększenia się inflacji bazowej, zgodnie z wcześniejszymi oczekiwaniami. Ciągły wzrost zatrudnienia i rosnące płace wciąż podtrzymują odporność gospodarki strefy euro.

Kompleksowy pakiet środków polityki pieniężnej uchwalonych przez Radę Prezesów na posiedzeniu we wrześniu dostarcza znacznego bodźca monetarnego, który zapewnia korzystne warunki finansowania wszystkim sektorom gospodarki. W szczególności większa łatwość uzyskiwania kredytów przez firmy i gospodarstwa domowe podtrzymuje wydatki konsumentów i inwestycje przedsiębiorstw. To będzie sprzyjać ożywieniu gospodarki strefy euro i ciągłemu narastaniu wewnętrznej presji cenowej, a tym samym – zdecydowanemu zbliżaniu się inflacji do naszego celu średniookresowego.

W związku umiarkowanymi perspektywami inflacji Rada Prezesów ponownie podkreśliła, że dla podtrzymania presji na inflację bazową i kształtowania się inflacji ogółem w średnim okresie polityka pieniężna powinna przez dłuższy czas pozostać bardzo łagodna. Z tego względu będziemy uważnie monitorować sytuację inflacyjną i dalszy wpływ środków polityki pieniężnej na gospodarkę. Nasza zapowiedź forward guidance sprawi, że warunki finansowe będą się kształtować zgodnie ze zmianami perspektyw inflacji. W każdym razie Rada nadal jest gotowa odpowiednio dostosować wszystkie narzędzia, jakimi dysponuje, żeby sprawić, że inflacja będzie stabilnie zmierzać do docelowego poziomu, w zgodzie z zadeklarowanym symetrycznym podejściem Rady do celu inflacyjnego.

Przedstawię teraz bardziej szczegółowo naszą ocenę sytuacji, poczynając od analizy ekonomicznej. Faktyczna dynamika realnego PKB strefy euro w trzecim kwartale 2019 wyniosła w ujęciu kwartalnym 0,2%, tyle samo co kwartał wcześniej. Obecna słabość handlu międzynarodowego przy przewlekłej globalnej niepewności nadal odbija się na sektorze przetwórstwa przemysłowego strefy euro i hamuje wzrost inwestycji. Jednocześnie napływające dane gospodarcze i informacje z badań ankietowych, chociaż ogólnie wciąż słabe, wskazują, że spowolnienie wzrostu gospodarczego w strefie euro nieco wyhamowuje. Sektory usług i budownictwa nadal są odporne, mimo pewnego osłabienia dynamiki w drugim półroczu 2019. Jeśli chodzi o dalsze perspektywy, ożywienie gospodarcze w strefie euro będzie nadal podtrzymywane przez korzystne warunki finansowania, dalszy przyrost zatrudnienia w powiązaniu ze wzrostem płac, łagodnie ekspansywne nastawienie polityki fiskalnej w strefie euro oraz utrzymujący się – choć nieco wolniejszy – wzrost gospodarczy na świecie.

Taka ocena jest zasadniczo zgodna z projekcjami makroekonomicznymi ekspertów Eurosystemu dla strefy euro z grudnia 2019, według których roczny realny PKB wzrośnie w 2019 o 1,2%, w 2020 o 1,1%, zaś w 2021 i 2022 o 1,4%. W porównaniu z projekcjami makroekonomicznymi ekspertów EBC z września 2019 perspektywy wzrostu realnego PKB na rok 2020 zrewidowano nieznacznie w dół.

W bilansie czynników ryzyka dla perspektyw wzrostu gospodarczego strefy euro wciąż przeważają czynniki spadkowe, związane z sytuacją geopolityczną, rosnącym protekcjonizmem i podatnością gospodarek wschodzących na zagrożenia, są one jednak nieco mniej wyraźne.

Według szacunków flash Eurostatu roczna inflacja HICP w strefie euro wzrosła z 0,7% w październiku 2019 do 1,0% w listopadzie, głównie z powodu wyższej inflacji cen usług i żywności. Na podstawie aktualnych cen terminowych ropy przewiduje się, że w nadchodzących miesiącach inflacja ogółem nieco wzrośnie. Wskaźniki oczekiwań inflacyjnych są niskie. Wskaźniki inflacji bazowej pozostają ogólnie słabe, chociaż widać pewne oznaki niewielkiego wzrostu, zgodnie z wcześniejszymi oczekiwaniami. Wprawdzie w obliczu zacieśniania się rynków pracy wzmocniła się presja na koszty pracy, ale słabsza dynamika wzrostu opóźnia przekładanie się tej presji na inflację. W średnim okresie inflacja powinna rosnąć pod wpływem zastosowanych przez nas środków polityki pieniężnej, postępującego ożywienia gospodarczego i mocnej dynamiki płac.

Ta ocena też jest zasadniczo zgodna z projekcjami makroekonomicznymi ekspertów Eurosystemu dla strefy euro z grudnia 2019, według których roczna inflacja HICP ma wynieść 1,2% w 2019, 1,1% w 2020, 1,4% w 2021 i 1,6% w 2022. W porównaniu z projekcjami makroekonomicznymi ekspertów EBC z września 2019 perspektywy inflacji HICP na 2020 nieznacznie podwyższono, a na 2021 – nieznacznie obniżono, głównie w związku ze spodziewaną przyszłą ścieżką cen energii.

W obszarze analizy monetarnej dynamika szerokiego pieniądza (agregatu M3) w październiku 2019 wyniosła 5,6%, tyle samo co miesiąc wcześniej. Jej stabilność odzwierciedla ciągłą kreację kredytów bankowych dla sektora prywatnego i niski koszt alternatywny utrzymywania instrumentów zaliczanych do M3 w porównaniu z innymi instrumentami finansowymi. Jeśli chodzi o składowe szerokiego pieniądza, głównym czynnikiem wzrostu jego podaży wciąż jest wąski agregat M1.

Tempo wzrostu akcji kredytowej dla przedsiębiorstw i gospodarstw domowych pozostało mocne, gdyż łagodne nastawienie naszej polityki pieniężnej ciągle przekłada się na oprocentowanie kredytów bankowych. Roczna dynamika kredytów dla przedsiębiorstw zwiększyła się w październiku do 3,8%, z 3,6% we wrześniu, natomiast roczna dynamika kredytów dla gospodarstw domowych nadal stopniowo rosła i w październiku osiągnęła 3,5%. Łagodne nastawienie naszej polityki pieniężnej pomoże w utrzymaniu bardzo korzystnych warunków udzielania kredytów bankowych i będzie w dalszym ciągu podtrzymywać dostęp do finansowania we wszystkich sektorach gospodarki, a zwłaszcza dla małych i średnich przedsiębiorstw.

Podsumowując, zestawienie wyników analizy ekonomicznej z sygnałami płynącymi z analizy monetarnej potwierdziło, że zapewnienie dalszego zdecydowanego zbliżania się inflacji do poziomu poniżej, ale blisko 2% w średnim okresie nadal wymaga bardzo łagodnej polityki pieniężnej.

Osiągnięcie maksymalnych korzyści z zastosowanych przez nas środków wymaga bardziej zdecydowanego wkładu innych obszarów polityki w podnoszenie długoterminowego potencjału wzrostowego, pobudzanie w tym momencie łącznego popytu i zmniejszanie podatności na zagrożenia. W celu pobudzenia wydajności i potencjału wzrostowego, zmniejszenia bezrobocia strukturalnego oraz poprawy odporności gospodarki strefy euro trzeba znacznie przyspieszyć realizację polityki strukturalnej w krajach tej strefy. Punktem odniesienia mogą tu być zalecenia dotyczące poszczególnych krajów na rok 2019.

Jeśli chodzi o politykę fiskalną, w 2020 jej nastawienie w strefie euro ma pozostać łagodnie ekspansywne, będzie więc wspierać aktywność gospodarczą. W obliczu słabszych perspektyw gospodarczych Rada Prezesów z zadowoleniem przyjmuje przedstawione przez Eurogrupę wezwanie do zróżnicowania działań fiskalnych oraz deklarację, że może się ona podjąć ich koordynacji. Rządy mające pole manewru w polityce fiskalnej muszą być gotowe do działania skutecznie i na czas. W krajach z wysokim długiem publicznym rządy powinny prowadzić rozważną politykę i osiągać docelowe saldo strukturalne, dzięki czemu powstaną odpowiednie warunki, żeby mogły swobodnie zadziałać automatyczne stabilizatory. Wszystkie kraje powinny też intensywniej dążyć do uzyskania struktury finansów publicznych bardziej sprzyjającej wzrostowi gospodarczemu.

Koniecznym warunkiem wzmocnienia odporności gospodarki strefy euro pozostaje również przejrzyste i konsekwentne wdrażanie unijnych ram zarządzania fiskalnego i gospodarczego – przez cały czas i we wszystkich krajach. Sprawą priorytetową jest nadal poprawa funkcjonowania unii gospodarczej i walutowej. Rada Prezesów z zadowoleniem obserwuje trwające prace i wzywa do dalszych konkretnych i zdecydowanych działań na rzecz ukończenia budowy unii bankowej i unii rynków kapitałowych.

Teraz odpowiemy na Państwa pytania.

Dosłowny tekst przyjęty przez Radę Prezesów znajduje się w wersji angielskiej.