Inleidende Verklaring

Mario Draghi, President van de ECB,
Vítor Constâncio, Vice-President van de ECB,
Frankfurt am Main, 19 januari 2017

Dames en heren, allereerst wens ik u allen uiteraard een gelukkig nieuwjaar. De Vice-President en ik heten u van harte welkom bij onze persconferentie. Dan zullen wij nu verslag uitbrengen van de vergadering die de Raad van Bestuur vandaag heeft gehouden.

Op basis van onze reguliere economische en monetaire analyses hebben wij besloten de basisrentetarieven van de ECB onveranderd te laten. Wij blijven verwachten dat deze voor een langdurige periode en ruim voorbij de periode van onze netto-aankopen van activa, op de huidige of lagere niveaus zullen blijven. Wat betreft de bijzondere monetairbeleidsmaatregelen, bevestigen wij door te zullen gaan met de aankopen in het kader van het programma voor de aankoop van activa (APP) tegen het huidige maandelijkse bedrag van €80 miljard tot eind maart 2017 en dat vanaf april 2017 het de bedoeling is dat de netto aankopen van activa doorlopen tegen een maandelijks bedrag van €60 miljard tot eind december 2017 of zo nodig langer, en in ieder geval totdat de Raad van Bestuur bewijs ziet van een aanhoudende verandering in het beloop van de inflatie in overeenstemming met zijn inflatiedoelstelling. De netto aankopen zullen plaatsvinden naast de herinvesteringen van de hoofdsommen van vervallen waardepapieren die in het kader van het APP zijn aangekocht.

De Raad van Bestuur heeft vandaag tevens een besluit genomen over verdere details ten aanzien van hoe het Eurosysteem in het kader van zijn aankoopprogramma voor door de publieke sector uitgegeven schuldbewijzen activa zal aankopen met een rendement onder het rentetarief op de depositofaciliteit. Deze besluiten zullen om 15:30 Midden-Europese tijd worden gepubliceerd in een afzonderlijk persbericht.

De in december 2016 genomen monetairbeleidsbeslissingen zijn erin geslaagd de zeer gunstige financieringscondities die noodzakelijk zijn om een duurzame convergentie van de inflatie naar een niveau onder maar dicht bij 2% op de middellange termijn zeker te stellen, in stand te houden. De kredietnemingsvoorwaarden voor bedrijven en huishoudens blijven profiteren van de doorwerking van onze maatregelen. Zoals verwacht is de totale inflatie recentelijk gestegen, voornamelijk ten gevolge van basiseffecten bij de energieprijzen, maar de onderliggende inflatiedruk blijft gematigd. De Raad van Bestuur zal veranderingen in de HICP-inflatie buiten beschouwing blijven laten indien de Raad van oordeel is dat deze van voorbijgaande aard zijn en geen implicaties zullen hebben voor de middellangetermijnvooruitzichten voor de prijsstabiliteit.

Een zeer aanzienlijke mate van monetaire accommodatie is nodig om inflatiedruk in het eurogebied te doen opkomen en de totale inflatie op de middellange termijn te ondersteunen. Indien nodig om zijn doelstelling te verwezenlijken, zal de Raad van Bestuur actie ondernemen door gebruik te maken van alle binnen zijn mandaat ter beschikking staande instrumenten. Met name staan wij klaar om, indien de vooruitzichten minder gunstig worden of de financiële omstandigheden inconsistent worden met verdere vooruitgang naar een aanhoudende verandering in het beloop van de inflatie, ons activa-aankoopprogramma wat betreft omvang en/of duur te verhogen.

Laat ik nu gedetailleerder ingaan op onze beoordeling, te beginnen met de economische analyse. Het reële bbp van het eurogebied steeg in het derde kwartaal van 2016 kwartaal-op-kwartaal met 0,3%, na in het tweede kwartaal een vergelijkbaar groeitempo te hebben opgetekend. De binnenkomende gegevens, met name uitkomsten van enquêtes, wijzen op een iets sterker groei in het laatste kwartaal van 2016. Vooruitblikkend, verwachten wij dat het economisch herstel zich verder zal versterken. De doorwerking van onze monetairbeleidsmaatregelen ondersteunt de binnenlandse vraag en helpt het lopende proces van schuldafbouw. De zeer gunstige financieringscondities en verbeteringen in de winstgevendheid van bedrijven blijven het herstel van de investeringen bevorderen. Bovendien geeft de aanhoudende werkgelegenheidsgroei, die tevens profiteert van in het verleden doorgevoerde structurele hervormingen, steun aan de particuliere consumptie via stijgingen van het reëel besteedbaar inkomen van huishoudens. Tegelijkertijd zijn er tekenen van een iets sterker mondiaal herstel. De economische groei in het eurogebied zal echter naar verwachting worden getemperd door het trage tempo van de tenuitvoerlegging van structurele hervormingen en resterende balansaanpassingen in een aantal sectoren. De risico's rond de groeivooruitzichten van het eurogebied blijven voornamelijk van neerwaartse aard en houden voornamelijk verband met mondiale factoren.

Volgens Eurostat steeg de HICP-inflatie van het eurogebied op jaarbasis aanzienlijk, van 0,6% in november 2016 naar 1,1% in december. Dit was voornamelijk het gevolg van een sterke stijging van de energie-inflatie op jaarbasis, terwijl er nog geen tekenen zijn van een overtuigende opwaartse tendens in de onderliggende inflatie. Wat de nabije toekomst betreft zal, op basis van de huidige prijzen van oliefutures, de totale inflatie op de korte termijn verder aantrekken, voornamelijk ten gevolge van ontwikkelingen in het mutatiecijfer op jaarbasis van de energieprijzen. De maatstaven voor de onderliggende inflatie zullen naar verwachting echter op de middellange termijn geleidelijker stijgen, ondersteund door onze monetairbeleidsmaatregelen, het verwachte economische herstel en de daarmee samenhangende geleidelijke afname van de economische slapte.

Wat de monetaire analyse betreft: het ruime monetaire aggregaat (M3) blijft in stevig tempo groeien, waarbij de twaalfmaands groei ervan in november 2016 uitkwam op 4,8%, gestegen ten opzichte van de 4,4% in oktober. Net als in voorgaande maanden werd de groei van M3 op jaarbasis voornamelijk ondersteund door de meest liquide componenten, waarbij de groei op jaarbasis van het eng gedefinieerde monetaire aggregaat M1 in november uitkwam op 8,7%, vergeleken met 8,0% in oktober.

De kredietverstrekkingsdynamiek is zich geleidelijk blijven herstellen, een ontwikkeling die al te zien is sinds begin 2014. Het groeitempo op jaarbasis van leningen aan niet-financiële vennootschappen bedroeg in november 2016 2,2%, vergeleken met 2,1% in de voorafgaande maand. Het groeitempo op jaarbasis van leningen aan huishoudens bedroeg in november 1,9%, tegen 1,8% in oktober. Hoewel de ontwikkelingen in bancair krediet een weerspiegeling blijven van het achterblijven bij de conjunctuur, van kredietrisico’s en de voortgaande balansaanpassingen in de financiële en niet-financiële sector, ondersteunen de sinds juni 2014 genomen monetairbeleidsmaatregelen in aanzienlijke mate de kredietnemingsvoorwaarden voor bedrijven en huishoudens en daardoor de kredietstromen in het gehele eurogebied. De enquête naar de bancaire kredietverlening in het eurogebied voor het vierde kwartaal van 2016 geeft aan dat de kredietvoorwaarden voor leningen aan bedrijven zich globaal genomen stabiliseren, terwijl de vraag naar krediet in stevig tempo is blijven groeien in alle leningcategorieën.

Kortom: een toetsing van de uitkomsten van de economische analyse aan die van de monetaire analyse bevestigde de noodzaak van een verdere zeer aanzienlijke mate van monetaire accommodatie om zonder onnodige vertraging te zorgen voor een duurzame terugkeer van de inflatie naar niveaus onder maar dicht bij 2%.

Het monetair beleid is gericht op het handhaven van de prijsstabiliteit op de middellange termijn, en de accommoderende koers ervan ondersteunt de economische bedrijvigheid. Om ten volle de vruchten van onze monetairbeleidsmaatregelen te kunnen plukken, moet ook op andere beleidsterreinen een veel vastbeslotener bijdrage worden geleverd, zowel op nationaal als Europees niveau. De tenuitvoerlegging van structurele hervormingen dient aanzienlijk te worden opgevoerd om de schokbestendigheid te vergroten, structurele werkloosheid te verminderen en de investeringen, productiviteit en potentiële productiegroei in het eurogebied te stimuleren. Structurele hervormingen zijn noodzakelijk in alle landen van het eurogebied. Met name zijn hervormingen nodig om het bedrijfsklimaat te verbeteren, waaronder het zorgen voor een toereikende openbare infrastructuur. Daarnaast vormen de versterking van huidige investeringsinitiatieven, vooruitgang met de kapitaalmarktunie en hervormingen die de afwikkeling van niet-renderende leningen zullen verbeteren, prioriteiten. Ook het begrotingsbeleid dient het economisch herstel te ondersteunen, maar zich daarbij te houden aan de begrotingsregels van de Europese Unie. De volledige en consistente tenuitvoerlegging van het Stabiliteits- en Groeipact in de loop der tijd en in de verschillende landen blijft van cruciaal belang om het vertrouwen in het begrotingskader te waarborgen. Tegelijkertijd is het van essentieel belang dat alle landen hun inspanningen om een groeivriendelijker samenstelling van hun begrotingsbeleid te verwezenlijken, intensiveren.

Wij staan nu tot uw beschikking voor vragen.

Voor de exacte bewoordingen van de door de Raad van Bestuur overeengekomen tekst wordt verwezen naar de Engelstalige versie.