Εισαγωγική δήλωση στο πλαίσιο της συνέντευξης Τύπου

Mario Draghi, Πρόεδρος της ΕΚΤ,
Vítor Constâncio, Αντιπρόεδρος της ΕΚΤ,
Φρανκφούρτη, 19 Ιανουαρίου 2017

Κυρίες και κύριοι, επιτρέψτε μου πρώτα από όλα να σας ευχηθώ καλή χρονιά. Ο Αντιπρόεδρος και εγώ σας καλωσορίζουμε με μεγάλη χαρά στην καθιερωμένη συνέντευξη Τύπου. Θα σας ενημερώσουμε τώρα για τα αποτελέσματα της σημερινής συνεδρίασης του Διοικητικού Συμβουλίου.

Με βάση την οικονομική και νομισματική ανάλυση που διενεργούμε τακτικά, αποφασίσαμε να διατηρήσουμε αμετάβλητα τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ. Συνεχίζουμε να αναμένουμε ότι θα παραμείνουν στα σημερινά ή σε χαμηλότερα επίπεδα για παρατεταμένη χρονική περίοδο και πολύ πέραν του χρονικού ορίζοντα των καθαρών αγορών περιουσιακών στοιχείων που διενεργούμε. Όσον αφορά τα μη συμβατικά μέτρα νομισματικής πολιτικής, επιβεβαιώνουμε ότι θα συνεχίσουμε να διενεργούμε μηνιαίες αγορές ύψους 80 δισεκ. ευρώ στο πλαίσιο του προγράμματος αγοράς περιουσιακών στοιχείων (asset purchase programme - APP) μέχρι τα τέλη Μαρτίου του 2017 και ότι, από τον Απρίλιο του 2017, προβλέπεται ότι το ύψος των καθαρών αγορών περιουσιακών στοιχείων θα διαμορφωθεί σε 60 δισεκ. ευρώ μηνιαίως μέχρι τα τέλη Δεκεμβρίου του 2017 ή και αργότερα, εφόσον χρειαστεί, και πάντως έως ότου το Διοικητικό Συμβούλιο διαπιστώσει μια διαρκή προσαρμογή της πορείας του πληθωρισμού η οποία να είναι συμβατή με την επιδίωξή του για τον πληθωρισμό. Οι καθαρές αγορές θα πραγματοποιούνται παράλληλα με την επανεπένδυση ποσών από την εξόφληση τίτλων που έχουν αποκτηθεί στο πλαίσιο του προγράμματος APP κατά τη λήξη τους.

Το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε επίσης σήμερα περαιτέρω λεπτομέρειες για τον τρόπο με τον οποίο το Ευρωσύστημα θα διενεργεί αγορές περιουσιακών στοιχείων με αποδόσεις χαμηλότερες από το επιτόκιο της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων στο πλαίσιο του προγράμματος αγοράς τίτλων του δημόσιου τομέα. Οι αποφάσεις αυτές θα δημοσιευθούν σε ξεχωριστό δελτίο Τύπου στις 15.30 ώρα κεντρικής Ευρώπης.

Οι αποφάσεις νομισματικής πολιτικής που λήφθηκαν τον Δεκέμβριο του 2016 επέτυχαν τη διατήρηση των πολύ ευνοϊκών συνθηκών χρηματοδότησης που είναι απαραίτητες προκειμένου να διασφαλίζεται η διαρκής προσαρμογή των ρυθμών πληθωρισμού προς επίπεδα κάτω αλλά πλησίον του 2% μεσοπρόθεσμα. Οι συνθήκες δανεισμού για τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά εξακολουθούν να ωφελούνται από τη μετακύλιση των μέτρων που έχουμε λάβει. Όπως αναμενόταν, ο μετρούμενος πληθωρισμός αυξήθηκε τελευταία, κυρίως λόγω των επιδράσεων της βάσης σύγκρισης στις τιμές της ενέργειας, αλλά οι υποκείμενες πληθωριστικές πιέσεις παραμένουν συγκρατημένες. Το Διοικητικό Συμβούλιο θα εξακολουθήσει να βλέπει πέρα από τις μεταβολές στον πληθωρισμό (βάσει του ΕνΔΤΚ) εφόσον κρίνεται ότι είναι παροδικές και δεν επηρεάζουν τις μεσοπρόθεσμες προοπτικές για τη σταθερότητα των τιμών.

Ο διευκολυντικός, σε πολύ σημαντικό βαθμό, χαρακτήρας της νομισματικής πολιτικής είναι αναγκαίος για τον σχηματισμό πληθωριστικών πιέσεων στη ζώνη του ευρώ και για τη στήριξη του μετρούμενου πληθωρισμού μεσοπρόθεσμα. Εάν το κρίνει αναγκαίο για την επίτευξη του στόχου του, το Διοικητικό Συμβούλιο θα αναλάβει δράση χρησιμοποιώντας όλα τα μέσα που είναι διαθέσιμα στο πλαίσιο της αποστολής του. Πιο συγκεκριμένα, εάν οι προοπτικές καταστούν λιγότερο ευνοϊκές ή οι χρηματοπιστωτικές συνθήκες παύσουν να υποστηρίζουν την περαιτέρω πρόοδο προς μια διαρκή προσαρμογή της πορείας του πληθωρισμού, παραμένουμε σε ετοιμότητα να αυξήσουμε το μέγεθος και/ή τη διάρκεια του προγράμματος αγοράς περιουσιακών στοιχείων.

Επιτρέψτε μου τώρα να σας παρουσιάσω με περισσότερες λεπτομέρειες την αξιολόγησή μας, ξεκινώντας από την οικονομική ανάλυση. Το πραγματικό ΑΕΠ στη ζώνη του ευρώ αυξήθηκε κατά 0,3%, σε τριμηνιαία βάση, το γ΄ τρίμηνο του 2016, αφού κατέγραψε παρόμοιο ρυθμό αύξησης το β' τρίμηνο. Τα εισερχόμενα στοιχεία, και ιδίως τα αποτελέσματα ερευνών, υποδεικνύουν κάπως εντονότερη αύξηση το δ΄ τρίμηνο του 2016. Σε ό,τι αφορά τις μελλοντικές προοπτικές, αναμένουμε ότι η οικονομική επέκταση θα ενισχυθεί περαιτέρω. Η μετακύλιση των μέτρων νομισματικής πολιτικής που έχουμε λάβει στηρίζει την εγχώρια ζήτηση και διευκολύνει τη συνεχιζόμενη διαδικασία απομόχλευσης. Οι πολύ ευνοϊκές συνθήκες χρηματοδότησης και η βελτίωση της κερδοφορίας των επιχειρήσεων εξακολουθούν να προωθούν την ανάκαμψη των επενδύσεων. Επιπλέον, τα συνεχιζόμενα οφέλη από την απασχόληση, τα οποία ενισχύονται επίσης από προηγούμενες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, παρέχουν στήριξη στην ιδιωτική κατανάλωση μέσω αυξήσεων του πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών. Ταυτόχρονα υπάρχουν ενδείξεις μιας κάπως ισχυρότερης παγκόσμιας ανάκαμψης. Ωστόσο, η οικονομική ανάπτυξη στη ζώνη του ευρώ αναμένεται να επηρεαστεί αρνητικά από τον βραδύ ρυθμό υλοποίησης διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και τις εναπομένουσες προσαρμογές των ισολογισμών σε ορισμένους τομείς. Οι κίνδυνοι που περιβάλλουν τις προοπτικές για την ανάπτυξη στη ζώνη του ευρώ εξακολουθούν να είναι καθοδικοί και αφορούν κατά κύριο λόγο παγκόσμιους παράγοντες.

Σύμφωνα με την Eurostat, ο ετήσιος πληθωρισμός (βάσει του ΕνΔΤΚ) της ζώνης του ευρώ αυξήθηκε σημαντικά από 0,6% τον Νοέμβριο του 2016 σε 1,1% τον Δεκέμβριο. Αυτό αντανακλά κυρίως την έντονη άνοδο του ετήσιου πληθωρισμού της ενέργειας, ενώ δεν υπάρχουν ακόμη πειστικές ενδείξεις ανοδικής τάσης του υποκείμενου πληθωρισμού. Σε ό,τι αφορά τις μελλοντικές εξελίξεις, με βάση τις ισχύουσες τιμές των συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης επί του πετρελαίου, οι ρυθμοί του μετρούμενου πληθωρισμού είναι πιθανόν να ανακάμψουν περαιτέρω σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, αντανακλώντας κυρίως τις κινήσεις του ετήσιου ρυθμού μεταβολής των τιμών της ενέργειας. Ωστόσο, οι δείκτες του υποκείμενου πληθωρισμού αναμένεται να σημειώσουν πιο σταδιακή άνοδο μεσοπρόθεσμα, υποβοηθούμενοι από τα μέτρα νομισματικής πολιτικής που έχουμε λάβει, από την αναμενόμενη οικονομική ανάκαμψη και την αντίστοιχη σταδιακή υποχώρηση του βαθμού υποαπασχόλησης των πόρων στην οικονομία.

Όσον αφορά τη νομισματική ανάλυση, η ποσότητα χρήματος με την ευρεία έννοια (Μ3) εξακολουθεί να αυξάνεται με έντονο ρυθμό και ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της επιταχύνθηκε σε 4,8% τον Νοέμβριο του 2016, από 4,4% τον Οκτώβριο. Όπως και τους προηγούμενους μήνες, η ετήσια αύξηση του Μ3 στηρίχθηκε κυρίως από τις πιο ρευστές συνιστώσες του, καθώς το στενό νομισματικό μέγεθος Μ1 αυξήθηκε με ετήσιο ρυθμό 8,7% τον Νοέμβριο, από 8,0% τον Οκτώβριο.

Η δυναμική των δανείων συνέχισε την πορεία σταδιακής ανάκαμψης που παρατηρείται από τις αρχές του 2014. Ο ετήσιος ρυθμός αύξησης των δανείων προς τις μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις ήταν 2,2% τον Νοέμβριο του 2016, έναντι 2,1% τον προηγούμενο μήνα. Ο ετήσιος ρυθμός αύξησης των δανείων προς τα νοικοκυριά ήταν 1,9% τον Νοέμβριο, έναντι 1,8% τον Οκτώβριο. Μολονότι οι εξελίξεις στις τραπεζικές πιστώσεις εξακολουθούν να αντανακλούν τη χρονική υστέρηση της εξέλιξης των δανείων σε σχέση με τον οικονομικό κύκλο, τον πιστωτικό κίνδυνο και τη συνεχιζόμενη προσαρμογή των ισολογισμών του χρηματοπιστωτικού και του μη χρηματοπιστωτικού τομέα, τα μέτρα νομισματικής πολιτικής που έχουμε λάβει από τον Ιούνιο του 2014 στηρίζουν σημαντικά τις συνθήκες δανεισμού για τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά και, συνεπώς, τις ροές χρηματοδότησης σε ολόκληρη τη ζώνη του ευρώ. Η έρευνα για τις τραπεζικές χορηγήσεις στη ζώνη του ευρώ για το δ΄ τρίμηνο του 2016 καταδεικνύει ότι τα πιστοδοτικά κριτήρια για τα δάνεια προς τις επιχειρήσεις σε γενικές γραμμές σταθεροποιούνται και η ζήτηση δανείων εξακολουθεί να αυξάνεται με έντονο ρυθμό σε όλες τις κατηγορίες δανείων.

Συνοπτικά, η διασταύρωση του αποτελέσματος της οικονομικής ανάλυσης με τις ενδείξεις από τη νομισματική ανάλυση επιβεβαίωσε την ανάγκη για έναν συνεχή διευκολυντικό, σε πολύ μεγάλο βαθμό, χαρακτήρα της νομισματικής πολιτικής ούτως ώστε να διασφαλίζεται η διαρκής επάνοδος των ρυθμών πληθωρισμού σε επίπεδα κάτω αλλά πλησίον του 2%, χωρίς άσκοπη καθυστέρηση.

Η νομισματική πολιτική επικεντρώνεται στη διατήρηση της σταθερότητας των τιμών μεσοπρόθεσμα και η διευκολυντική της κατεύθυνση στηρίζει την οικονομική δραστηριότητα. Προκειμένου να αποκομισθούν πλήρως τα οφέλη από τα μέτρα νομισματικής πολιτικής που έχουμε λάβει, είναι αναγκαία η πολύ πιο αποφασιστική συμβολή και άλλων τομέων πολιτικής, τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Είναι απαραίτητο να επιταχυνθεί σημαντικά η υλοποίηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων προκειμένου να αυξηθεί η ανθεκτικότητα, να μειωθεί η διαρθρωτική ανεργία και να τονωθούν οι επενδύσεις, η παραγωγικότητα και ο ρυθμός αύξησης του δυνητικού προϊόντος στη ζώνη του ευρώ. Οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις είναι απαραίτητες σε όλες τις χώρες της ζώνης του ευρώ. Πιο συγκεκριμένα, οι μεταρρυθμίσεις είναι αναγκαίες για τη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, συμπεριλαμβανομένης της εξασφάλισης επαρκών δημόσιων υποδομών. Επιπλέον, η ενίσχυση των τρεχουσών επενδυτικών πρωτοβουλιών, η πρόοδος ως προς την ένωση των κεφαλαιαγορών και η υλοποίηση μεταρρυθμίσεων για την καλύτερη διευθέτηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων αποτελούν προτεραιότητα. Οι δημοσιονομικές πολιτικές θα πρέπει επίσης να στηρίζουν την οικονομική ανάκαμψη και ταυτόχρονα να συμμορφώνονται με τους δημοσιονομικούς κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η πλήρης και συνεπής εφαρμογή του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης διαχρονικά και σε όλες τις χώρες εξακολουθεί να αποτελεί ζωτικό παράγοντα για τη διασφάλιση της εμπιστοσύνης στο δημοσιονομικό πλαίσιο. Ταυτόχρονα, είναι ουσιώδες όλες οι χώρες να εντείνουν τις προσπάθειές τους με στόχο την επίτευξη μιας ευνοϊκότερης για την ανάπτυξη σύνθεσης της δημοσιονομικής τους πολιτικής.

Και τώρα είμαστε στη διάθεσή σας για ερωτήσεις.

Για την ακριβή διατύπωση η οποία έχει συμφωνηθεί από το Διοικητικό Συμβούλιο, συμβουλευθείτε την αγγλική έκδοση.