PERSCONFERENTIE

Christine Lagarde, president van de ECB,
Luis de Guindos, vicepresident van de ECB,
Frankfurt am Main, 23 januari 2020

Dames en heren, de vicepresident en ik heten u van harte welkom op onze persconferentie. We zullen nu verslag doen van de uitkomsten van de vergadering van de Raad van Bestuur van vandaag.

Op basis van onze reguliere economische en monetaire analyses hebben we besloten de basisrentetarieven van de ECB onveranderd te laten. We verwachten dat deze tarieven op hun huidige niveau of lager zullen blijven totdat we hebben vastgesteld dat de inflatieverwachtingen binnen onze projectieperiode krachtig convergeren naar een niveau dat voldoende dicht bij maar onder 2% ligt, en een dergelijke convergentie consequent in de onderliggende inflatiedynamiek tot uitdrukking komt.

We zullen doorgaan met de nettoaankopen in het kader van ons programma voor de aankoop van activa (asset purchase programme – APP), voor een maandelijks bedrag van € 20 miljard. We verwachten deze aankopen voort te zetten zo lang als noodzakelijk is om de accommoderende invloed van onze beleidstarieven te versterken, en ze te beëindigen kort voordat we beginnen met de verhoging van de basisrentetarieven van de ECB.

We zijn ook voornemens de aflossingen op effecten die zijn aangekocht in het kader van het APP en die de vervaldatum hebben bereikt, volledig te blijven herinvesteren, en wel voor geruime tijd voorbij het moment waarop we beginnen de basisrentetarieven van de ECB te verhogen, en in ieder geval zo lang als noodzakelijk is om gunstige liquiditeitscondities en een ruime mate van monetaire accommodatie te handhaven.

Vandaag heeft de Raad van Bestuur eveneens besloten te beginnen met een evaluatie van de monetairbeleidsstrategie van de ECB. Meer informatie over de omvang en het tijdschema van de evaluatie wordt vandaag om 15.30 uur Midden-Europese tijd in een persbericht gepubliceerd.

De sinds onze vorige vergadering beschikbaar gekomen gegevens zijn in lijn met ons basisscenario van aanhoudende, maar gematigde groei van de economie van het eurogebied. In het bijzonder de zwakte in de verwerkende industrie blijft de groei in het eurogebied remmen. De veerkracht van de economie van het eurogebied blijft echter steun ondervinden van de aanhoudende, maar vertragende werkgelegenheidsgroei en de stijgende lonen. Hoewel de inflatieontwikkelingen over het geheel genomen gematigd blijven, zijn er enkele tekenen van een gematigde stijging van de onderliggende inflatie in lijn met de verwachtingen.

De tenuitvoerlegging van de monetairbeleidsmaatregelen steunt het gunstige financieringsklimaat voor alle economische sectoren. Vooral de soepeler kredietvoorwaarden voor bedrijven en huishoudens schragen de particuliere consumptie en de investeringen door bedrijven. Dit zal steun geven aan de groei van het eurogebied, de opbouw van de binnenlandse prijsdruk en dus de krachtige convergentie van de inflatie naar onze doelstelling op middellange termijn.

Tegelijkertijd is het in het licht van de aanhoudende gematigde inflatievooruitzichten noodzakelijk voor langere tijd een zeer accommoderende monetairbeleidskoers te blijven volgen teneinde op middellange termijn de onderliggende inflatiedruk en het beloop van de totale inflatie te ondersteunen. Daarom zullen we het verloop van de inflatie en het effect van de monetairbeleidsmaatregelen op de economie nauwgezet volgen. Onze forward guidance zal ervoor zorgen dat de financiële voorwaarden zich ontwikkelen conform de veranderingen in de inflatieverwachtingen. De Raad blijft in elk geval klaarstaan om al zijn instrumenten zo nodig aan te passen, om ervoor te zorgen dat de inflatie zich op duurzame wijze ontwikkelt in de richting van de doelstelling en overeenkomstig het belang dat de Raad hecht aan symmetrie.

Staat u mij nu toe onze beoordeling nader toe te lichten, te beginnen met de economische analyse. Kwartaal op kwartaal kwam de reële bbp-groei voor het eurogebied in het derde kwartaal van 2019 op 0,3% uit, na een groei van 0,2% in het tweede kwartaal. Het patroon van gematigde groei is een afspiegeling van de aanhoudende zwakte van de internationale handel in een omgeving van voortdurende mondiale onzekerheden, die in het bijzonder de verwerkende industrie in het eurogebied parten heeft gespeeld en eveneens de investeringsgroei heeft getemperd. Tegelijkertijd blijven de dienstensector en de bouwnijverheid veerkrachtiger, ondanks een zekere matiging in de tweede helft van 2019. De recente economische informatie en enquêteresultaten wijzen op enige stabilisering van de groeidynamiek van het eurogebied, waarbij de verwachting is dat de groei op korte termijn vergelijkbaar is met die in eerdere kwartalen. In de toekomst blijft de groei van het eurogebied ondersteund worden door gunstige financieringsomstandigheden, verder toenemende werkgelegenheid in combinatie met stijgende lonen, de matig expansieve begrotingskoers in het eurogebied en de aanhoudende – zij het iets tragere – groei van de mondiale bedrijvigheid.

De risico's voor de groeivooruitzichten van het eurogebied, die verband houden met geopolitieke factoren, toenemend protectionisme en kwetsbaarheden in de opkomende markten, blijven vooral van neerwaartse aard, maar zijn minder uitgesproken geworden, bij een afname van een deel van de onzekerheid omtrent de internationale handel.

De HICP-inflatie van het eurogebied op jaarbasis is in december 2019 gestegen tot 1,3%, tegen 1,0% in november, voornamelijk ten gevolge van de hogere energieprijsinflatie. Op basis van de huidige futuresprijzen voor olie zal de totale inflatie in de komende maanden waarschijnlijk rond het huidige niveau blijven schommelen. De indicatoren van de inflatieverwachtingen staan weliswaar nog steeds op een laag peil, maar de laatste tijd zijn ze stabiel gebleven of licht toegenomen. De maatstaven van de onderliggende inflatie zijn over het algemeen gematigd gebleven, hoewel er verdere aanwijzingen zijn voor een matige stijging in overeenstemming met eerdere verwachtingen. Hoewel de arbeidskostendruk aan kracht heeft gewonnen als gevolg van de krappere arbeidsmarkt, wordt de doorwerking van deze ontwikkeling in de inflatie vertraagd door de zwakkere groeidynamiek. Verwacht wordt dat de inflatie op middellange termijn zal stijgen, onder impuls van onze monetairbeleidsmaatregelen, de aanhoudende economische expansie en stevige loongroei.

Wat de monetaire analyse betreft, kwam de groei van het ruime monetaire aggregaat (M3) in november 2019 uit op 5,6%, vrijwel onveranderd sinds augustus. De bestendige groei van dit aggregaat weerspiegelt de aanhoudende verstrekking van bankkrediet aan de private sector en de lage alternatieve kosten van het aanhouden van M3 in vergelijking met andere financiële instrumenten. Wat de componenten betreft, blijft het eng gedefinieerde monetaire aggregaat M1 de belangrijkste bijdrage leveren aan de groei van het ruime monetaire aggregaat.

De kredietverlening aan bedrijven en huishoudens bleef krachtig groeien, dankzij de aanhoudende ondersteuning van onze accommoderende monetairbeleidskoers, die tot uiting komt in zeer lage bancaire rentetarieven. Terwijl de twaalfmaandsgroei van de leningen aan huishoudens in november onveranderd bleef ten opzichte van oktober en uitkwam op 3,5%, is het stijgingstempo op jaarbasis van de kredietverlening aan niet-financiële ondernemingen in november vertraagd tot 3,4%, tegen 3,8% in oktober. Dit is wellicht te verklaren door een vertraagde reactie op de eerdere verzwakking van de economie. Deze ontwikkelingen komen ook tot uiting in de enquête naar de bancaire kredietverlening in het eurogebied voor het vierde kwartaal van 2019. De uitkomsten daarvan wijzen op een verzwakking van de vraag naar leningen voor bedrijven, terwijl de aanvragen voor leningen aan huishoudens voor woningaankoop bleven toenemen. Zowel voor kredieten aan bedrijven als voor leningen aan huishoudens zijn de kredietacceptatiecriteria echter vrijwel onveranderd gebleven, wat erop wijst dat de kredietaanbodsituatie nog altijd gunstig is. Over het geheel genomen zal onze accommoderende monetairbeleidskoers ertoe bijdragen dat de bancaire kredietvoorwaarden zeer gunstig blijven en de toegang tot financiering blijven ondersteunen, in alle economische sectoren en in het bijzonder voor kleine en middelgrote ondernemingen.

Kortom: een toetsing van de uitkomsten van de economische analyse aan de signalen uit de monetaire analyse bevestigde dat een ruime mate van monetaire accommodatie nog steeds noodzakelijk is voor de aanhoudende krachtige convergentie van de inflatie naar een niveau onder maar dicht bij 2% op middellange termijn.

Om ten volle de vruchten van onze monetairbeleidsmaatregelen te kunnen plukken, moet ook op andere beleidsterreinen een vastbeslotener bijdrage worden geleverd om het groeipotentieel op langere termijn te verhogen, de totale vraag in de huidige omstandigheden te ondersteunen en de kwetsbaarheden te verminderen. De inspanningen ter uitvoering van structuurbeleid in de landen van het eurogebied dienen aanzienlijk te worden opgevoerd om de productiviteit en het groeipotentieel van het eurogebied te stimuleren, de structurele werkloosheid te verminderen en de veerkracht te versterken. De landspecifieke aanbevelingen voor 2019 dienen als leidraad te worden gehanteerd.

Wat het begrotingsbeleid betreft, blijft de begrotingskoers in het eurogebied naar verwachting enige steun verlenen aan de economische bedrijvigheid. Gelet op de zwakke economische vooruitzichten is de Raad van Bestuur verheugd dat de Eurogroep in december opriep om gedifferentieerde begrotingsmaatregelen te nemen en zich bereid verklaarde om die maatregelen te coördineren. Overheden met budgettaire ruimte dienen klaar te staan om effectief en tijdig te handelen. In landen met een hoge overheidsschuld moet de overheid een voorzichtig beleid voeren en aan de doelstellingen voor het structurele saldo voldoen, wat de voorwaarden creëert waaronder de automatische stabilisatoren vrijelijk kunnen werken. Alle landen dienen hun inspanningen voor een groeivriendelijker samenstelling van de overheidsfinanciën op te voeren.

Tevens blijft het van cruciaal belang het begrotingskader en het kader voor economisch bestuur van de Europese Unie in de tijd en in de verschillende landen transparant en consistent ten uitvoer te leggen, teneinde de schokbestendigheid van de economie van het eurogebied te versterken. Het verbeteren van de werking van de Economische en Monetaire Unie blijft een prioriteit. De Raad van Bestuur verwelkomt de lopende werkzaamheden en roept op tot verdere specifieke en vastbesloten stappen om de bankenunie en de kapitaalmarktenunie te voltooien.

Wij staan nu tot uw beschikking voor vragen.

Voor de exacte bewoordingen van de door de Raad van Bestuur overeengekomen tekst wordt verwezen naar de Engelstalige versie.